دو خبر مهم از زندگی مورچگان و عمل قلب رباتیک درعربستان

کشف حیر‌ت‌انگیز دانشمندان: مورچه‌ها برای جلوگیری از شیوع بیماری، لانه خود را بازطراحی می‌کنند

این تغییرات باعث می‌شود مورچه‌ها هنگام حرکت در لانه، کمتر با یکدیگر تماس پیدا کنند و خطر انتقال بیماری کاهش یابد.

هنگامی که مورچه‌ها با یک عامل بیماری‌زا مواجه می‌شوند، نحوه ساخت لانه‌هایشان را تغییر می‌دهند تا خطر اپیدمی را کاهش دهند. ساخت لانه‌هایی با بخش‌بندی بیشتر این امکان را به مورچه‌ها می‌دهد که فضاهای مختلفی بسازند تا ارتباطات محدودتر و شیوع بیماری کنترل شود.

محققان در مطالعه‌ای، گروه‌هایی شامل ۱۸۰مورچه سیاه باغی همراه لاروها و شفیره‌ها را در ظروفی پر از خاک قرار دادند و بر نحوه ساخت لانه‌هایشان نظارت کردند. در این مطالعه، دوربین‌هایی برای بررسی فعالیت‌های سطحی مورچه‌ها تعبیه شده بود و دستگاه سی‌تی اسکن شکل لانه‌هایی را که در داخل خاک حفر شده بود، نشان می‌داد.

پس از یک روز، محققان ۲۰مورچه دیگر به هر گروه اضافه کردند. تعدادی از این ۲۰ مورچه با هاگ‌های قارچ بیماری‌زا و تعدادی با محلول مشابهی که فاقد هاگ بود، اسپری شده بودند. محققان شش روز دیگر لانه‌ها را تحت‌نظر گرفتند.

مورچه‌ها با تغییر معماری لانه‌هایشان، سپری در برابر بیماریها می‌سازند

محققان در این آزمایش دریافتند لانه‌هایی که گروه‌های شامل مورچه‌های آلوده به هاگ ساخته بودند، بیشتر بخش‌بندی شده و اتصالات کمتری داشتند. مورچه‌های کارگر در این گروهها –نسبت به گروه‌های سالم– سریع‌تر حفاری می‌کردند، تونل‌های بیشتری می‌ساختند و ورودی‌هایی ایجاد می‌کردند که از هم فاصله بیشتری داشتند. هم‌چنین فضاهایی را در مکانهایی دورتر از مرکز لانه‌ها ساختند.

محققان با کمک شبیه‌سازیهای کامپیوتری نشان دادند این تغییرات در ساختار لانه‌ها می‌تواند انتشار بیماری در کلونی را بین ۵تا ۱۰ درصد کاهش دهد. از نظر تئوری، همه این تغییرات باعث می‌شود مورچه‌ها هنگام حرکت در لانه، کمتر تماس پیدا کنند و خطر انتقال بیماری کاهش یابد.

«ناتالی استرویمیت» از دانشگاه بریستول انگلستان و همکارانش که این آزمایش را طراحی کرده‌اند، می‌گویند به نظر می‌رسد در طبیعت، این تغییرات رفتاری همراه تغییر در لانه‌سازی خطر گسترش بیماری را کمتر می‌کند. به‌گفته محققان، مورچه‌هایی که در معرض بیماری قرار گرفته بودند، زمان بیشتری را خارج از لانه سپری می‌کردند که این نوعی خودایزوله‌سازی محسوب می‌شود.

«اریک فرانک» از دانشگاه وورزبورگ آلمان که در این آزمایش شرکت نداشته است، می‌گوید: «من مطمئنم که تحقیقات بیشتر در این زمینه می‌تواند به بینش‌های جدید و الهام‌بخشی برای ساختارهای انسانی منجر شود. [استرویمیت و همکارانش] به‌طور قانع‌کننده‌ای، سازگاری شگفت‌انگیز دیگری در برابر بیماریها در جوامع حشرات را نشان می‌دهند.

عربستان اولین پیوند قلب کاملاً رباتیک جهان را با موفقیت انجام داد

این عمل با موفقیت روی یک بیمار ۱۶ ساله که از نارسایی قلبی پیشرفته رنج می‌برد، انجام شد.

بیمارستان تخصصی و مرکز تحقیقاتی ملک فیصل (KFSHRC) در عربستان به اولین مرکز مراقبت‌های بهداشتی در جهان تبدیل شده که پیوند کاملاً رباتیک قلب را انجام داده است. این عمل با موفقیت روی یک بیمار 16 ساله که از نارسایی قلبی در مراحل پیشرفته رنج می‌برد، انجام شد

بر اساس گزارش WIRED، این پیوند قلب به مدت دو و نیم ساعت طول کشید و توسط «دکتر فراس خلیل» (Feras Khaliel)، جراح قلب برجسته عربستانی، انجام شد. برخلاف پیوند قلب سنتی که نیاز به برش‌های بزرگ قفسه سینه و دوره‌های نقاهت طولانی‌تری دارد، این روش جدید از یک تکنیک رباتیک کمتر تهاجمی استفاده می‌کند که بدون نیاز به برش قفسه سینه به قلب دسترسی پیدا و آن را جایگزین می‌کند. این رویکرد نوید بهبودی سریع‌تر، کاهش درد و عوارض کمتر را برای بیماران به‌همراه دارد

انجام اولین پیوند قلب کاملاً رباتیک در عربستان

پیوند موفقیت‌آمیز بیمارستان KFSHRC نشان‌دهنده یک تغییر پارادایم در جراحی‌های قلب است و اثربخشی جراحی رباتیک را در روش‌های پیچیده عمل قلب نشان می‌دهد. بیمارستان KFSHRC با جایگزینی روش مرسوم باز کردن قفسه سینه به نفع تکنیک‌های رباتیک، استانداردهای جدیدی را برای جراحی قلب ارائه کرده است.

فرایند پیوند قلب بیمارستان KFSHRC با برنامه‌ریزی دقیق برای اطمینان از به‌حداقل‌رساندن خطرات احتمالی آغاز شد. تیم پزشکان یک روش جراحی برای دسترسی به قلب و انجام پیوند بدون باز کردن قفسه سینه بیمار ابداع کردند. برای اطمینان از اثربخشی این رویکرد، پزشکان این روش را تقریباً هفت‌بار در طول سه روز قبل از انجام عمل تمرین کردند.

بیمارستان KFSHRC در سال ۲۰۲۴ توسط Brand Finance به‌عنوان ارزشمندترین برند مراقبت‌های بهداشتی در عربستان سعودی و خاورمیانه شناخته شد و در لیست ۲۵۰بیمارستان برتر جهان نیز قرار گرفت. به‌طور کلی، انجام پیوند قلب کاملاً رباتیک یک نقطه‌عطف مهم در تاریخ این جراحی دشوار محسوب می‌شود. قابل ذکر است که اولین بار در سال ۱۹۶۰ بود که پیوند قلب انجام شد.