شمارش معکوس ـ بحران آلودگی هوا یا آسمان بیپناه
آلودگی هوا در ایران، که هر ساله به مرگ و بیماری هزاران نفر منجر میشود، به یکی از معضلات جدی زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی بدل شده است. این بحران با تعطیلی مدارس، لغو رویدادهای ورزشی و ازسرگیری استفاده از سوختهای آلاینده مانند مازوت، وارد مرحله بحرانی جدیدی شده است.
«بررسی آلاینده غالب تهران در این روزها نشان میدهد که ذرات معلق کمتر از ۲.۵ Pm آلاینده اصلی هوای تهران هستند.
این ذرات که بیشتر از منابع متحرک منتشر میشوند، سالهاست که آلاینده غالب هوای تهران در روزهای سرد سال هستند و بر اساس سیاهه انتشار آلودگی هوای کلانشهر تهران نیز این منابع سهم ۶۸ درصدی در آلایندگی ذرات معلق (ذرات کمتر از ۱۰ میکرون و ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون) دارند»
«شاخص آلودگی هوا شهر تهران را از منابع گوناگون تا ساعت ۱۲ روز جمعه ۲۳ آذرماه بررسی کردیم. شاخص آلودگی مایکروسافت ۲۶۹، IqAir ۱۹۶، Waqi ۱۹۵ و کنترل کیفیت هوا شهرداری تهران ۱۴۷ بود».
آلودگی هوا در بسیاری از شهرهای ایران به سطح هشدار رسیده و بهویژه در فصول سرد، کیفیت هوای بسیاری از مناطق به حدی پایین میآید که برای بسیاری از افراد خطرناک است. اگر شهروندان «بهصورت بلندمدت با این آلایندهها مواجهه داشته باشند احتمال مرگ زودرس در آنها افزایش مییابد. ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون ذراتی هستند که از سال ۲۰۱۳ بهعنوان یک ترکیب سرطانزا شناخته میشوند».
در تهران، بهعنوان یکی از آلودهترین شهرهای دنیا، سالانه بیش از ۴ هزار نفر بهدلیل آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند. آلودگی هوا بهویژه در میان کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی و زنان باردار آسیبهای بیشتری وارد میکند. این آلودگیها باعث افزایش بیماریهای تنفسی مانند آسم و برونشیت، بیماریهای قلبی و عروقی، سرطان ریه و بیماریهای مرتبط با سیستم عصبی میشود.
افزایش آلودگی هوا در ایران باعث بروز اختلالات روانی در افراد نیز شده است. اضطراب، افسردگی، و مشکلات روانی ناشی از نگرانیهای مداوم در مورد آلودگی هوا، از دیگر تبعات پنهان این بحران است که بر جامعه ایرانی فشار مضاعفی وارد میکند. بنابراین بحران آلودگی هوا تنها محدود به آسیبهای فیزیکی نیست بلکه ابعاد روانی آن نیز قابل توجه است.
این تهدیدات، که بهطور تدریجی و پنهان جان افراد را میگیرد، به «مرگ خاموش»! مشهور شده است.